Tóm tắt: Đảng bộ Ngân hàng Thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV) là Đảng bộ cấp trên cơ sở trực thuộc Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương. Với 249 chi/đảng bộ trực thuộc, hơn 11.700 đảng viên, Đảng bộ BIDV có 680 chi bộ cơ sở và chi bộ trực thuộc. Trong công tác xây dựng Đảng, Đảng bộ xác định: nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát của chi bộ là một yếu tố quan trọng giúp bảo đảm các nguyên tắc, quy định của Đảng được thực hiện nghiêm túc từ chi bộ, góp phần xây dựng chi bộ, Đảng bộ BIDV trong sạch, vững mạnh.

Từ khóa: Đảng bộ BIDV; công tác kiểm tra, giám sát; chi bộ; xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh

1. Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát ở chi bộ

Đại hội XIII (2021) của Đảng chỉ rõ: “Đổi mới mạnh mẽ, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng… Triển khai quyết lệt, thường xuyên, toàn diện, đồng bộ công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng phục vụ thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch vững mạnh”1.

Thực hiện chủ trương của Đại hội XIII, công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng ở các cấp từ Trung ương đến cơ sở đã góp phần quan trọng vào việc bảo vệ đường lối, quan điểm và các nguyên tắc của Đảng, là một trong những chức năng lãnh đạo của Đảng, một nhiệm vụ hết sức quan trọng của tổ chức Đảng và đảng viên. Thông qua công tác kiểm tra, giám sát giúp cho tổ chức đảng và đảng viên nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ, Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; đánh giá đúng những kết quả, ưu điểm đã đạt được; đồng thời chỉ rõ những thiếu sót, khuyết điểm tồn tại, từ đó tổ chức đảng, đảng viên có phương hướng, biện pháp khắc phục kịp thời, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên. Qua công tác kiểm tra, giám sát, tổ chức đảng, đảng viên rút ra những kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trong công tác xây dựng đảng; kịp thời biểu dương khen thưởng những đảng viên thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Chi bộ là tế bào của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở, là cầu nối trực tiếp giữa Đảng với nhân dân, là nơi trực tiếp phát hiện, bồi dưỡng, giáo dục, kết nạp, quản lý, phân công, kiểm tra, giám sát và sàng lọc đảng viên. Các hoạt động của tổ chức cơ sở đảng chủ yếu diễn ra ở chi bộ, chất lượng của tổ chức cơ sở đảng phụ thuộc vào hoạt động của chi bộ. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng chỉ rõ: “chi bộ là gốc rễ của Đảng”; “chi bộ là đồn lũy của Đảng chiến đấu ở trong quần chúng… Tác dụng của chi bộ là cực kỳ quan trọng, vì nó là sợi dây chuyền để liên hệ Đảng với quần chúng”2. “Chi bộ mạnh tức là Đảng mạnh. Các chi ủy vững tức là chi bộ mạnh”3. Vì vậy, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là xây dựng chi bộ ngày càng vững mạnh, chi bộ có chất lượng hoạt động tốt thì tính Đảng được phát huy, sức chiến đấu của Đảng được tăng cường, sự lãnh đạo của Đảng được thể hiện rõ nét.

Việc thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra, giám sát tại chi bộ sẽ là cơ sở giúp chi bộ quản lý chặt chẽ cán bộ, đảng viên ở mọi lúc, mọi nơi; giúp hoạt động chi bộ được triển khai nền nếp, đúng quy định, quy trình, bảo đảm thực hiện đúng Quy định 22-QĐ/TW, ngày 28-7-2021 “Về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng”: “Mọi tổ chức đảng và đảng viên đều bình đẳng trước kỷ luật của Đảng và đều phải chịu sự kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng, không có ngoại lệ”. Từ đó, xây dựng các chi bộ thực sự là hạt nhân lãnh đạo trực tiếp và toàn diện các hoạt động ở cơ sở, góp phần xây dựng đảng trong sạch, vững mạnh, thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đảng các cấp. Nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát của chi bộ là một yếu tố quan trọng để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Điều này giúp bảo đảm các nguyên tắc, quy định của Đảng được thực hiện nghiêm túc, góp phần vào sự phát triển bền vững của tổ chức Đảng.


2. Công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ thuộc Đảng bộ BIDV

Từ nhận thức sâu sắc về vai trò của chi bộ và sự cần thiết phải nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát đối với đảng viên, Đảng ủy BIDV đã rất quan tâm, chú trọng công tác kiểm tra giám sát tại tổ chức cơ sở đảng. Đây được xem là một trong những yếu tố quan trọng quyết định mức độ thành công của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng tại Đảng bộ BIDV.

Với đặc thù hoạt động kinh doanh của Ngành ngân hàng, thời gian làm việc và áp lực công việc chuyên môn nhiều, nên hoạt động công tác đảng tại chi bộ nói chung và công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng ở các chi bộ nói riêng còn bộc lộ một số hạn chế, khuyết điểm như: Nhiều chi bộ chưa quan tâm đến việc xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ và hằng năm, có chi bộ xây dựng chương trình nhưng nội dung chưa sát với tình hình thực tiễn của đơn vị; chưa quan tâm ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo về công tác kiểm tra, giám sát; việc thực hiện kiểm tra, giám sát chuyên đề còn mang tính hình thức, theo kinh nghiệm sẵn có, chưa tuân thủ quy trình, chưa áp dụng các quy định hiện hành, chế độ sinh hoạt chi bộ định kỳ đôi khi chưa đảm bảo, nội dung sinh hoạt chưa phong phú, đa dạng…

Để khắc phục những hạn chế nêu trên, Đảng ủy BIDV đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn triển khai nâng cao hiệu quả kiểm tra giám sát tại chi bộ. Tiêu biểu như văn bản Hướng dẫn thực hiện nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng, giúp các tổ chức cơ sở đảng thực hiện công tác kiểm tra, giám sát một cách đầy đủ, tuân thủ đúng quy trình, quy định, giảm sự lúng túng, sai sót trong việc thực hiện nhiệm vụ. Văn bản hướng dẫn nâng cao chất lượng sinh hoạt chi đảng bộ và sinh hoạt chuyên đề, hướng dẫn cụ thể các bước sinh hoạt đối với từng cấp, từng nội dung sinh hoạt, gợi ý các chủ đề sinh hoạt chuyên đề gắn với tình hình thực tế hoạt động tại đơn vị. Tài liệu định hướng sinh hoạt định kỳ hằng tháng, truyền tải đầy đủ các thông tin hoạt động nổi bật của tình hình kinh tế, chính trị thế giới, đất nước, của ngành ngân hàng, các hoạt động nổi bật của Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương, Đảng ủy BIDV và của hệ thống BIDV. Hỗ trợ các tổ chức đảng trực thuộc tuyên truyền, phổ biến, quán triệt đầy đủ, kịp thời các văn bản của Đảng đến các đảng viên trong chi bộ... Đảng ủy BIDV chỉ đạo đưa vào Chương trình Kiểm tra, giám sát của Đảng ủy, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy, nội dung kiểm tra việc thực hiện quy chế làm việc, chế độ sinh hoạt chi bộ, công tác kiểm tra, giám sát tại chi bộ… để kịp thời chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm, từ đó chấn chỉnh, khắc phục các tổ chức đảng thực hiện đúng quy định, quy trình của Đảng.

Sau khi Đảng ủy BIDV ban hành Văn bản hướng dẫn thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng, cụ thể hóa thành các biểu mẫu văn bản, sao gửi tới các Đảng bộ, chi bộ trực thuộc, theo đó, các đảng bộ, chi bộ đều dễ dàng nắm bắt, tra cứu, vận dụng đối với từng cấp (cấp đảng bộ cơ sở, đảng bộ bộ phận, Ủy ban kiểm tra đảng ủy cơ sở, chi bộ). Trên cơ sở đó, các tổ chức đảng triển khai bài bản, thực hiện đúng, đủ theo quy định, quy trình trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng.

Đảng ủy BIDV đã chỉ đạo các ban tham mưu, giúp việc Đảng ủy phối hợp với các tổ chức đảng cơ sở tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ công tác xây dựng Đảng. Đến nay, một số chi bộ đã chủ động rà soát, xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát; quan tâm thực hiện công tác giám sát thường xuyên thông qua sinh hoạt thường kỳ, kiểm điểm công tác lãnh đạo, tự phê bình và phê bình; phân công đảng viên phụ trách công tác kiểm tra, giám sát, thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát công khai, dân chủ. Bước đầu, các chi bộ có đảng viên vi phạm đã thực hiện quy trình xem xét thi hành kỷ luật cơ bản bảo đảm theo quy trình, mẫu biểu quy định.

Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng ủy, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy BIDV cho thấy, chất lượng công tác kiểm tra, giám sát tại các chi bộ bước đầu được nâng cao, đi vào thực chất hơn trước, tránh được tình trạng qua loa, hình thức. Ở chi bộ, mỗi buổi sinh hoạt cũng là thời gian thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên, kiểm tra chấp hành đối với đảng viên trong chi bộ. Những khuyết điểm, hạn chế của đảng viên được các đồng chí trong chi bộ thẳng thắn góp ý, từ đó, đảng viên tự soi, tự sửa, chủ động nhìn nhận, đưa ra được các giải pháp khắc phục các tồn tại, hạn chế, không ngừng hoàn thiện bản thân, góp phần nâng cao chất lượng đảng viên trong toàn Đảng bộ.

Cùng với sự đổi mới về công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp, công tác kiểm tra, giám sát ở các chi bộ bước đầu có sự chuyển biến về nhận thức và hành động. Thực tiễn đã chứng minh, chi bộ nào công tác kiểm tra giám sát được thực hiện bài bản, thường xuyên, cách thức tiến hành phù hợp và tuân thủ đúng nguyên tắc, quy định của Đảng, nơi đó các đảng viên đều tuân thủ, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các nhiệm vụ được giao, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của chi bộ được nâng cao, sức chiến đấu của chi bộ được tăng cường, từ đó nâng cao sức chiến đấu của tổ chức đảng, giúp Đảng bộ BIDV trong sạch, vững mạnh.


3. Một số giải pháp tiếp tục thực hiện công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ ở Đảng bộ BIDV

Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK, ngày 3-3-2022 của Đảng ủy Khối Doanh nhgiệp Trung ương “Về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng”; Kế hoạch số 62-KH/ĐUK của Đảng ủy Khối Doanh nhgiệp Trung ương và Kế hoạch số 05-KH/BCSĐ của Ban cán sự Đảng Ngân hàng Nhà nước, ngày 4-10-2022 về thực hiện Kết luận số 34-KL/TW ngày 18-4-2022 của Bộ Chính trị “Về chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2030”, khẳng định sự quyết tâm tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Đảng bộ BIDV cần thực hiện tốt một số giải pháp cụ thể:

Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, năng lực lãnh đạo của cấp ủy và đảng viên về vai trò, trách nhiệm trong thực hiện quy trình kiểm tra giám sát Đảng

Công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ cần phải được tiến hành thường xuyên, đúng quy trình, quy định. Việc hiểu rõ quy trình, nguyên tắc kiểm tra, giám sát là nền tảng hết sức quan trọng. Đảng viên, chi ủy viên, nhất là bí thư chi bộ cần thường xuyên, tự giác học tập, nghiên cứu để nắm vững đường lối, quan điểm, chủ trương nghị quyết, quy định của Đảng về công tác xây dựng Đảng nói chung, công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng nói riêng. Tập trung tăng cường việc tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các văn bản của cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát và các văn bản trực tiếp áp dụng tại chi bộ mà Đảng ủy BIDV đã ban hành.

Hai là, tập trung xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát cụ thể

Cấp ủy các chi bộ cần chủ động xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ, hàng năm, trong đó, chú trọng kiểm tra đảng viên chấp hành các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng; việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng; việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; việc thực hiện nhiệm vụ được giao; thực hiện quy định về những điều đảng viên không được làm; chấp hành nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng. Công tác giám sát cần được thực hiện thường xuyên để kịp thời phát hiện và xử lý các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; đồng thời, đánh giá kịp thời những điểm mạnh và yếu trong hoạt động của chi bộ để có hướng điều chỉnh phù hợp.

 Ba là, bảo đảm tính minh bạch, khách quan, công khai trong kiểm tra, giám sát Đảng

Quá trình kiểm tra, giám sát của chi bộ cần được thực hiện một cách công khai, minh bạch, giúp củng cố niềm tin của đảng viên đối với đảng. Đảng viên cần thẳng thắn góp ý cho đồng chí mình những ưu nhược điểm, những mặt còn tồn tại hạn chế, tự soi, tự sửa, chủ động nhìn nhận, đưa ra được các giải pháp khắc phục, không ngừng hoàn thiện bản thân. Việc minh bạch, khách quan, công khai trong kiểm tra, giám sát Đảng cũng tạo sự đoàn kết, thống nhất; phát huy dân chủ trong Đảng, giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng.

Bốn là, tăng cường ứng dụng công nghệ trong kiểm tra giám sát

Chi bộ có thể sử dụng các giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa việc truyền tải các văn bản, nghị quyết, đồng thời giám sát hoạt động đảng viên, từ đó tăng tính chính xác, minh bạch trong việc kiểm tra, giám sát, tăng hiệu quả, hiệu lực công tác kiểm tra, giám sát tại chi bộ. Nghị quyết của cấp ủy, tổ chức đảng truyền tải đến đảng viên phải ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ tiếp thu, dễ thực hiện; phải xác định đúng và trúng yêu cầu, nhiệm vụ, cách thức thực hiện; phải có tầm nhìn, tính khoa học, tính thực tiễn, thiết thực và tính khả thi; tạo sự phấn khởi, tin tưởng, kỳ vọng và động lực thôi thúc hành động của cán bộ, đảng viên. Việc quán triệt, thực hiện nghị quyết phải tạo ra sự tự nhận thức, tự thấm nhuần, nhất là những quan điểm, chủ trương, giải pháp mới…

Năm là, tăng cường phối hợp giữa các cấp ủy đảng trong hoạt động kiểm tra, giám sát

Chi ủy phải thường xuyên bám sát công tác lãnh đạo, chỉ đạo của tổ chức đảng cấp trên, tình hình thực tế của chi bộ để kịp thời điều chỉnh, bổ sung nội dung và hình thức kiểm tra, giám sát đảm bảo phù hợp, thiết thực, hiệu quả; đồng thời báo cáo, xin ý kiến tổ chức đảng cấp trên xem xét, hướng dẫn xử lý những khó khăn vướng mắc trong hoạt động kiểm tra, giám sát. Các Đảng ủy, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy cơ sở thường xuyên quan tâm hướng dẫn các chi bộ trực thuộc trong quá trình thực hiện. Đồng thời, lấy kết quả thực hiện, kết quả kiểm tra, giám sát để đánh giá, xếp loại cán bộ, chi ủy viên, đảng viên hằng năm theo quy định.

Sáu là, kịp thời xử lý các vi phạm

 Kịp thời phát huy ưu điểm, uốn nắn, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm của cán bộ, đảng viên từ khi mới phát sinh, nhằm chủ động phòng ngừa, ngăn chặn khả năng xảy ra vi phạm từ trong nội bộ, ngay từ chi bộ; đẩy mạnh đấu tranh tự phê bình và phê bình, mở rộng dân chủ, công khai, minh bạch, đề cao trách nhiệm quản lý, kiểm tra, giám sát đảng viên của chi bộ. Khi phát hiện các vi phạm qua công tác kiểm tra, giám sát, cần có biện pháp xử lý nghiêm minh, đúng người đúng việc. Điều này sẽ tạo tiền đề để răn đe và ngăn chặn các vi phạm trong tương lai.

Bảy là, tăng cường hơn nữa vai trò chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát của cấp ủy, Ủy ban kiểm tra đảng ủy cấp trên đối với công tác sinh hoạt, công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng của chi bộ

Cấp ủy cấp trên cần tăng cường bồi dưỡng nghiệp vụ, tập huấn kỹ năng về nghiệp vụ công tác đảng và tập huấn chuyên đề về công tác kiểm tra, giám sát đối với chi bộ cho đội ngũ cấp ủy viên của các chi bộ trực thuộc. Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc chấp hành chế độ sinh hoạt của chi bộ, công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng tại chi bộ, kịp thời chấn chỉnh, khắc phục các hạn chế, khuyết điểm để các chi bộ rút kinh nghiệm. Phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu được phân công phụ trách các chi bộ; thường xuyên dự họp với các chi bộ, nắm bắt thông tin thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội để chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát.

Việc nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát của chi bộ không chỉ giúp củng cố nâng cao năng lực lãnh đạo của chi bộ mà còn là yếu tố thiết yếu trong việc xây dựng Đảng bộ tại Đảng bộ Ngân hàng Thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới


Ngày nhận: 25-11-2024; ngày thẩm định, đánh giá: 29-11-2024; ngày duyệt đăng:30-11-2024

1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb CTQGST, H, 2021, T. 1, tr. 189

2, 3, Hồ Chí Minh Toàn tập, Nxb CTQG, H, 2011, T.8, tr. 13, 289.