Tóm tắt: Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh là trung tâm quốc gia về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đồng thời là cơ quan nghiên cứu, tư vấn chiến lược của Trung ương. Trong suốt quá trình thực hiện nhiệm vụ, Học viện luôn hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, đặc biệt trong lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận. Trong bối cảnh cả nước đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số, Học viện đã đẩy mạnh đổi mới toàn diện công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị theo hướng chuẩn hóa, chuyên nghiệp hóa và hội nhập quốc tế. Bài viết làm rõ thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị của Học viện, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng của công tác này, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới và xây dựng “Trường Đảng1kiểu mẫu trong thời đại số”.
Từ khóa: Nâng cao chất lượng; đào tạo, bồi dưỡng; cán bộ, công chức, viên chức, giảng viên lý luận chính trị; Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
1. Thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh được Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhiều thế hệ lãnh đạo của Đảng gây dựng. Hiện nay, theo Quyết định số 214-QĐ/TW, ngày 28-12-2024 của Bộ Chính trị, Học viện là trung tâm quốc gia về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị, đồng thời là cơ quan nghiên cứu, tư vấn chiến lược của Trung ương Đảng về lý luận và khoa học quản lý. Như vậy, Học viện hiện có 3 nhóm chức năng cốt lõi: Nhóm thứ nhất là đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng lý luận chính trị cho toàn hệ thống chính trị với các chương trình chủ đạo, như: cao cấp lý luận chính trị dành cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trung - cao cấp; bồi dưỡng, cập nhật kiến thức và kỹ năng lãnh đạo, quản lý, hành chính công theo tiêu chuẩn chức danh, ngạch công chức, viên chức; đào tạo đội ngũ giảng viên lý luận chính trị bảo đảm chuẩn hóa tri thức, phương pháp, đạo đức và năng lực sư phạm; đồng thời, hướng dẫn, kiểm định và thống nhất chương trình lý luận chính trị đối với các trường chính trị tỉnh, thành phố. Trên nền tảng đó, Học viện không chỉ là “Trường Đảng cao nhất” mà còn là cơ quan chủ trì hệ thống đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ trong cả nước; Học viện còn được giao trọng trách tổ chức các lớp bồi dưỡng nguồn cán bộ cấp chiến lược cho Đảng và Nhà nước, với học viên là các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của cơ quan Trung ương và cấp ủy, chính quyền địa phương. Nhóm thứ hai là trung tâm nghiên cứu lý luận chính trị và tư vấn chiến lược của Đảng, nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối đổi mới, lý luận về Nhà nước pháp quyền XHCN, quản trị quốc gia và các lĩnh vực khoa học lãnh đạo, quản lý, hành chính, quản trị công; từ đó, tham mưu, đề xuất luận cứ khoa học cho Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; đồng thời đảm nhiệm vai trò cơ quan thường trực của Hội đồng Lý luận Trung ương, tổ chức và triển khai các chương trình nghiên cứu phục vụ xây dựng Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị. Nhóm thứ ba là đầu mối thống nhất quản lý hệ thống Trường Đảng trên phạm vi cả nước, hướng dẫn chuyên môn, tập huấn giảng viên, kiểm định chất lượng và bảo đảm tính thống nhất về nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy lý luận chính trị - cơ sở để thực hiện đồng bộ Quy định số 350-QĐ/TW, ngày 29-8-2025 của Ban Bí thư Trung ương “về đối tượng, tiêu chuẩn và phân cấp đào tạo lý luận chính trị”, trong đó xác lập quan hệ phối hợp chặt chẽ giữa Học viện Trung ương và các trường chính trị địa phương.
Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị của Học viện làm việc trong môi trường lao động đặc biệt, vừa mang tính đảng, tính chính trị sâu sắc, vừa mang đậm tính khoa học và tính mô phạm. Hoạt động thường nhật đòi hỏi sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa tư duy lý luận và thực tiễn, đồng thời tích hợp 3 chức năng giáo dục, nghiên cứu và tư vấn. Mỗi cán bộ, giảng viên vừa là nhà giáo, nhà nghiên cứu, vừa là người định hướng tư tưởng chính trị và tham gia tư vấn chính sách cho Đảng, Nhà nước.
Bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập học thuật quốc tế hiện nay, đặt ra yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên của Học viện về năng lực làm chủ công nghệ, phương pháp giảng dạy tích hợp, tư duy mở và khả năng số hóa tri thức. Việc thành lập Trung tâm Công nghệ và Chuyển đổi số thuộc Học viện là bước đi quan trọng trong quản trị tri thức và tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ, giảng viên của Học viện thực hiện chuyển đổi số và quản trị tri thức.
Với vai trò trung tâm quốc gia về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng lý luận chính trị, yêu cầu đặt ra đối với Học viện là chuẩn hóa, chuyên nghiệp hóa và quốc tế hóa đội ngũ cán bộ, giảng viên, gắn với chuẩn năng lực số, năng lực lãnh đạo học thuật, năng lực tư vấn chính sách và năng lực đổi mới sáng tạo. Đây không chỉ là yêu cầu về nghề nghiệp mà còn là điều kiện tiên quyết để Học viện hoàn thành việc xây dựng “Trường Đảng kiểu mẫu trong kỷ nguyên số”, trung tâm tư tưởng - lý luận - đổi mới sáng tạo hàng đầu của quốc gia.
Từ năm 2022 đến giữa năm 2025, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị của Học viện tiếp tục được thực hiện theo quy định của Nghị định số 101/2017/NĐ-CP, ngày 1-9-2017 của Chính phủ “về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức”. Theo đó, hoạt động đào tạo, bồi dưỡng tập trung vào việc nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng công vụ, gắn với yêu cầu chuẩn hóa đội ngũ trong toàn hệ thống. Tuy nhiên, do hạn chế về nguồn lực và cơ chế tài chính, đặc biệt năm 2024, Học viện chưa được cấp kinh phí theo Nghị định số 101/2017/NĐ-CP, nên quy mô đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức bị thu hẹp. Dù vậy, từ năm 2022 đến giữa năm 2025, Học viện đã tổ chức được khoảng 30 lớp đào tạo, bồi dưỡng với gần 2.900 lượt học viên, tập trung vào 3 nhóm nội dung chủ yếu: (1) Bồi dưỡng lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; (2) Kỹ năng lãnh đạo, quản lý và nghiệp vụ công vụ; (3) Cập nhật kiến thức, kỹ năng số và đạo đức công vụ2.
Song song với đó, việc thực hiện Quyết định số 587/QĐ-TTg, ngày 17-5-2019 của Thủ tướng Chính phủ về “phê duyệt Đề án “nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương giai đoạn 2019 - 2030” đã tạo khung định hướng tổng thể cho công tác phát triển nhân lực của toàn hệ thống Học viện; chương trình, tài liệu, mô hình tổ chức, hợp tác quốc tế và kiểm định chất lượng có nhiều chuyển biến tích cực. Về chương trình và tài liệu, Học viện đã hoàn thiện và triển khai 3 đề án: (1) Xây dựng đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành; (2) Biệt phái cán bộ lãnh đạo, quản lý tại các cơ quan Đảng và chính quyền địa phương; (3) Phát triển đội ngũ giảng viên trẻ đến năm 2030. Học viện đã biên soạn và xuất bản hơn 10 bộ tài liệu bồi dưỡng chuyên sâu, 7 chương trình nâng cao kiến thức, phương pháp, kỹ năng giảng dạy theo hướng chuẩn hóa, hiện đại và hội nhập quốc tế. Về đội ngũ giảng viên và hợp tác chuyên môn, Học viện triển khai mô hình viện - trường, thành lập 3 nhóm nghiên cứu cấp Học viện, thực hiện 4 đề tài cấp Bộ, góp phần nâng cao năng lực nghiên cứu ứng dụng và tổng kết thực tiễn của giảng viên trẻ.
Hoạt động hợp tác quốc tế được đẩy mạnh với 4 đoàn học tập tại Pháp, Singapore, Nhật Bản và châu Âu, qua đó mở rộng tầm nhìn, tiếp cận mô hình đào tạo công vụ hiện đại. Về kết quả tổng thể, Học viện đã tổ chức 24 lớp bồi dưỡng chuyên sâu với khoảng 2.300 lượt học viên, tập trung vào các nhóm nội dung: bồi dưỡng kinh điển Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; phương pháp giảng dạy và nghiên cứu lý luận chính trị; kỹ năng quản lý, hành chính và lãnh đạo học thuật3.
Lễ giảng Lớp bồi dưỡng kiến thức ngành Hồ Chí Minh học năm 2025, ngày 8-10-2025
Từ năm 2022, xu hướng chuyển dịch từ đào tạo truyền thống sang đào tạo nâng cao năng lực; từ bồi dưỡng đơn ngành sang tích hợp liên ngành và từ mô hình đào tạo, bồi dưỡng tập trung sang mô hình kết hợp giảng dạy trực tiếp với trực tuyến. Đây là bước tiến phù hợp với định hướng xây dựng Học viện số, Học viện sáng tạo.
Như vậy, có thể thấy rằng, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên của Học viện từ năm 2022 đến giữa năm 2025 đạt nhiều kết quả tích cực. Chương trình được cập nhật theo hướng gắn kết lý luận với thực tiễn, đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng lấy người học làm trung tâm; chất lượng đội ngũ giảng viên được nâng cao về học thuật và sư phạm; cơ sở vật chất, phương tiện giảng dạy từng bước được nâng cấp. Các đề án và chương trình bồi dưỡng được triển khai đúng trọng tâm, có sự phối hợp chặt chẽ giữa Học viện Trung tâm, các Học viện khu vực và đơn vị chuyên ngành.
Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn một số hạn chế cần khắc phục. Một số chương trình đào tạo, bồi dưỡng còn nặng về lý thuyết, chưa gắn kết chặt chẽ với yêu cầu thực tiễn công tác của học viên. Nguồn kinh phí, cơ chế tài chính và hạ tầng kỹ thuật phục vụ học tập số còn thiếu và chưa đồng bộ; cơ sở dữ liệu dùng chung trong đào tạo, bồi dưỡng của toàn hệ thống Học viện chưa được hình thành. Ngoài ra, cơ chế khuyến khích, đãi ngộ giảng viên, nhất là giảng viên trẻ chưa hấp dẫn chưa gắn chặt giữa nghiên cứu khoa học với đào tạo, bồi dưỡng.
Lễ Bế giảng Lớp bồi dưỡng kiến thức về lãnh đạo, chính sách công và hành chính công, ngày 31-10-2025
2. Một số vấn đề đặt ra trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức của Học viện
Ngày 22-12-2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW “về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”. Nghị quyết xác định: “Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia; là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của Dân tộc”; “Đây là cuộc cách mạng sâu sắc, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực; được triển khai quyết liệt, kiên trì, đồng bộ, nhất quán, lâu dài với những giải pháp đột phá, mang tính cách mạng”4. Chủ trương lớn này của Đảng, đã được các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân đẩy mạnh thực hiện. Trong đó, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh xác định quyết tâm xây dựng “Trường Đảng kiểu mẫu trong thời đại số”.
Bên cạnh đó, Nhà nước có nhiều chính sách mới, ngày 1-7-2025, Nghị định số 171/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định về đào tạo, bồi dưỡng công chức có hiệu lực, thay thế một phần Nghị định số 101/2017/NĐ-CP về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức. Tuy nhiên, Nghị định số 171/2025/NĐ-CP chỉ điều chỉnh đối tượng là công chức, trong khi theo Quyết định số 2759-QĐ/BTCTW, ngày 29-3-2024 của Ban Tổ chức Trung ương, toàn bộ các vị trí việc làm tại Học viện, các trường chính trị cấp tỉnh và trung tâm chính trị cấp huyện được xác định là viên chức làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập đặc thù của Đảng. Sự thay đổi này đã tạo nên khoảng trống thể chế đáng kể trong công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ viên chức của hệ thống Trường Đảng. Hiện nay, chưa có nghị định riêng hoặc văn bản hướng dẫn của Chính phủ quy định cụ thể về hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đối với viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Đảng. Vì vậy, công tác đào tạo, bồi dưỡng của Học viện và các trường chính trị cấp tỉnh hiện chủ yếu dựa vào hai căn cứ pháp lý chính: Luật Viên chức năm 2010, (sửa đổi, bổ sung năm 2019) và Quyết định số 587/QĐ-TTg, ngày 17-5-2019 của Thủ tướng Chính phủ.
Theo Luật Viên chức năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019), viên chức có quyền được đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ; đồng thời có nghĩa vụ học tập, cập nhật kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp thường xuyên. Điều 33 của Luật Viên chức quy định 3 mục tiêu cơ bản của công tác đào tạo, bồi dưỡng: (1) Phục vụ việc bổ nhiệm, quy hoạch chức vụ lãnh đạo, quản lý; (2) Đáp ứng yêu cầu thay đổi hoặc nâng hạng chức danh nghề nghiệp; (3) Cập nhật, bổ sung kiến thức, kỹ năng phục vụ hoạt động nghề nghiệp. Các hình thức đào tạo, bồi dưỡng, gồm: theo tiêu chuẩn chức vụ lãnh đạo, theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và theo nhu cầu thực tiễn công việc. Tuy nhiên, Luật Viên chức chưa quy định chi tiết về thời lượng, nội dung, phương pháp hay quy trình kiểm định chất lượng như Nghị định số 101/2017/NĐ-CP trước đây, mà giao thẩm quyền cho các bộ, ngành quy định cụ thể đối với từng lĩnh vực hoạt động của viên chức.
Trong bối cảnh đó, Quyết định số 587/QĐ-TTg, ngày 17-5-2019 được xem là căn cứ thể chế đặc thù điều chỉnh trực tiếp công tác đào tạo, bồi dưỡng đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của Học viện và hệ thống trường chính trị. Đề án xác định mục tiêu tổng quát là xây dựng đội ngũ có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức mẫu mực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao, năng lực sư phạm và khả năng hội nhập quốc tế. Đề án cũng quy định rõ nội dung và hình thức bồi dưỡng, bao gồm: các khóa học chính trị chuyên ngành; phương pháp giảng dạy lý luận chính trị; nghiên cứu khoa học; ngoại ngữ, tin học; kỹ năng quản lý và lãnh đạo, học thuật; đồng thời mở rộng các chương trình hợp tác quốc tế, chuyển giao chuyên gia với khoảng 20 - 25 chuyên gia nước ngoài mỗi năm tham gia giảng dạy, trao đổi học thuật. Đề án khuyến khích luân chuyển, biệt phái viên chức (5%/năm) nhằm tăng cường thực tiễn công tác, mở rộng năng lực điều hành, quản trị; đồng thời thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin và xây dựng hệ thống đào tạo trực tuyến toàn quốc phục vụ hệ thống Trường Đảng.
Như vậy, trong khi Nghị định số 171/2025/NĐ-CP chỉ còn áp dụng cho khu vực công chức hành chính nhà nước, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các trường chính trị cấp tỉnh lại chưa có hành lang pháp lý riêng điều chỉnh hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đối với viên chức đặc thù của Đảng. Thực tế này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải xây dựng một nghị định hoặc thông tư hướng dẫn liên tịch mới, điều chỉnh toàn diện công tác đào tạo, bồi dưỡng viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng. Văn bản này cần bảo đảm tính thống nhất thể chế, tính đặc thù về chính trị - tư tưởng, đồng thời tăng cường hiệu quả thực thi trong giai đoạn 2025 - 2035, đáp ứng yêu cầu xây dựng “Trường Đảng kiểu mẫu trong thời đại số”.
3. Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới
Một là, hoàn thiện thể chế và cơ chế đặc thù đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị của Học viện
Trong bối cảnh chuyển đổi mô hình quản lý theo vị trí việc làm và thực hiện Luật Viên chức năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019), việc hoàn thiện thể chế đặc thù cho đội ngũ viên chức Học viện là yêu cầu cấp thiết. Cơ chế này vừa phải bảo đảm tính thống nhất với pháp luật, vừa phản ánh đặc thù chính trị - tư tưởng và học thuật của hệ thống Trường Đảng.
Thứ nhất, xây dựng cơ chế “viên chức đặc thù Trường Đảng”, tương tự mô hình “viên chức quốc phòng” hoặc “viên chức công an”, nhằm cụ thể hóa chuẩn năng lực về phẩm chất chính trị, bản lĩnh tư tưởng, đạo đức, tư duy lý luận và năng lực sư phạm chính trị.
Thứ hai, chuẩn hóa vị trí việc làm theo mô hình “ba trục năng lực” gồm: (1) Chính trị - tư tưởng thể hiện phẩm chất đảng viên, bản lĩnh, đạo đức và tinh thần phụng sự; (2) Chuyên môn, nghiệp vụ thể hiện tri thức khoa học, kỹ năng sư phạm, năng lực nghiên cứu, biên tập và quản lý; (3) Đổi mới, hội nhập thể hiện năng lực số, ngoại ngữ, hợp tác quốc tế và tư duy sáng tạo. Ba trục này làm cơ sở cho quy hoạch, đánh giá, bổ nhiệm và bồi dưỡng. Do đó, Học viện cần phát triển khung năng lực 3 trục vừa phản ánh đặc thù Trường Đảng, vừa đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa quản lý nhân sự.
Thứ ba, vận dụng cơ chế đào tạo, bồi dưỡng kép. Đội ngũ viên chức Học viện vừa là nhà giáo, nhà nghiên cứu, là đảng viên họat động trong lĩnh vực chính trị, tư tưởng, do đó cần có cơ chế đào tạo, bồi dưỡng kép để bảo đảm phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực. Trong đó bao gồm: Một là, bồi dưỡng nghề nghiệp theo năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019), tập trung vào cập nhật tri thức chuyên môn, phương pháp sư phạm, năng lực nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trong dạy học. Hai là, bồi dưỡng chính trị, tư tưởng theo các quy định của Ban Bí thư, tâp trung rèn luyện bản lĩnh, đạo đức, tư duy lý luận, năng lực dẫn dắt và truyền cảm hứng tư tưởng.
Thứ tư, xây dựng cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo, gắn kết hoạt động nghiên cứu, chuyển đổi số và nâng cao chất lượng giảng dạy trong hệ thống đánh giá viên chức, trên cơ sở nguyên tắc “3C”: Cống hiến - Chất lượng - Công khai, trong đó cống hiến phản ánh mức độ tham gia và đóng góp trong đào tạo, nghiên cứu; chất lượng phản ánh hiệu quả đầu ra của sản phẩm giảng dạy, nghiên cứu, sáng kiến, chuyển đổi số; công khai, bảo đảm tính minh bạch, khách quan trong đánh giá, ghi nhận kết quả. Cơ chế này sẽ tạo động lực thúc đẩy đội ngũ viên chức phát huy năng lực, sáng tạo, chủ động đổi mới trong công việc, góp phần chuyên nghiệp hóa, hiện đại hóa chuyển đổi số và hội nhập quốc tế của Học viện.
Hai là, rà soát, đánh giá theo nhóm vị trí việc làm
Việc đào tạo, bồi dưỡng phải được triển khai trên cơ sở quản lý viên chức theo vị trí việc làm, phù hợp với Quyết định số 2759-QĐ/BTCTW, ngày 29-3-2024 của Ban Tổ chức Trung ương ban hành Danh mục vị trí việc làm viên chức của Học viện, trường chính trị và trung tâm chính trị. Quy trình gồm 4 bước: (i) đánh giá năng lực hiện có từng cá nhân; (ii) xác định khoảng trống năng lực theo từng vị trí việc làm; (iii) tổng hợp, phân loại nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng theo chức danh; (iv) lập kế hoạch theo giai đoạn phù hợp với chiến lược phát triển đội ngũ giảng viên Học viện. Học viện chia nhóm vị trí việc làm, như sau:
- Nhóm lãnh đạo, quản lý và trợ lý, thư ký: Đào tạo, bồi dưỡng tập trung vào năng lực hoạch định chiến lược, quản trị, ra quyết định, lãnh đạo chuyển đổi số và đạo đức công vụ.
- Nhóm giảng viên và trợ giảng: Tập trung đào tạo chuẩn hóa năng lực lý luận, sư phạm số, tổng kết thực tiễn và năng lực nghiên cứu, công bố khoa học.
- Nhóm nghiên cứu viên: Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng về năng lực nghiên cứu độc lập, công bố quốc tế, phân tích chính sách, tham mưu chính sách và tổng kết thực tiễn.
- Nhóm biên tập viên: Nâng cao năng lực biên tập học thuật, đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng số và biên tập chính trị - lý luận.
- Nhóm viên chức đào tạo - bồi dưỡng: Phát triển năng lực quản trị đào tạo theo ISO 21001, thiết kế chương trình, kiểm định chất lượng và vận hành LMS.
- Nhóm tổ chức - cán bộ: Chuẩn hóa kỹ năng quản trị nhân sự công, quy hoạch, đánh giá và ứng dụng phân tích dữ liệu nhân sự.
- Nhóm kế hoạch - tài chính: Bồi dưỡng năng lực lập kế hoạch tài chính công, quản lý ngân sách, đầu tư, rủi ro và ứng dụng FinTech.
- Nhóm hành chính, công nghệ thông tin, truyền thông, thư viện và cơ sở vật chất: nâng cao năng lực hành chính số, truyền thông học thuật, bảo đảm an toàn thông tin và quản lý hạ tầng.
Công tác đánh giá áp dụng phương pháp, kết hợp tự đánh giá, phản hồi của lãnh đạo, đồng nghiệp và người học, qua đó xác định “khoảng trống năng lực” và cập nhật vào hồ sơ năng lực số của từng viên chức.
Ba là, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng theo nhóm vị trí việc làm
Trên cơ sở kết quả rà soát, đánh giá năng lực của nhóm vị trí việc làm, Học viện xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng theo hướng chuẩn hóa, phân tầng và cá thể hóa, bảo đảm tính hệ thống, thống nhất nhưng linh hoạt theo đặc thù từng nhóm đối tượng.
Thứ nhất, căn cứ xây dựng kế hoạch gồm: tiêu chuẩn chức danh, chức vụ theo Quyết định số 2759-QĐ/BTCTW, ngày 29-3-2024; nhu cầu bổ sung, cập nhật năng lực được xác định qua đánh giá thực tế; phản hồi từ người học, người quản lý, đơn vị sử dụng. Học viện cần xây dựng kế hoạch tổng thể 5 năm (2025 - 2030) và kế hoạch hằng năm, nêu rõ chỉ tiêu, nội dung, hình thức, thời lượng và đơn vị thực hiện.
Thứ hai, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng riêng cho từng nhóm vị trí việc làm theo chức danh: (1) Nhóm lãnh đạo, quản lý và trợ lý, thư ký: tập trung phát triển năng lực hoạch định chiến lược, quản trị nhân sự, điều hành số và truyền thông chính trị; (2) Nhóm giảng viên (hạng I, II, III, trợ giảng): chuẩn hóa năng lực sư phạm, bản lĩnh chính trị và phương pháp giảng dạy hiện đại; kết hợp đào tạo chuyên sâu, học liệu số và giảng dạy quốc tế hóa; (3) Nhóm nghiên cứu viên: nâng cao tư duy phản biện, phương pháp nghiên cứu liên ngành, kỹ năng công bố và tổng kết thực tiễn.; (4) Nhóm biên tập viên: tăng cường năng lực biên tập học thuật, xuất bản số và quản lý bình duyệt; (5) Nhóm viên chức đào tạo - bồi dưỡng: bồi dưỡng quản trị đào tạo theo chuẩn ISO 21001, đánh giá kết quả đầu ra, quản lý lớp học trực tuyến; (6) Các nhóm tổ chức - cán bộ, kế hoạch - tài chính, hành chính - công nghệ thông tin - truyền thông - thư viện - cơ sở vật chất: cập nhật năng lực quản trị nhân lực công, tài chính số, quản lý hành chính thông minh, an toàn thông tin và văn hóa công vụ.
Thứ ba, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng dài hạn theo chu kỳ 5 năm - 1 năm - khóa học, gắn với chu trình “Plan - Do - Check - Act (PDCA)”. Giai đoạn “Plan” xác định chỉ tiêu, kinh phí, phân công nhiệm vụ; “Do” tổ chức đào tạo trực tiếp, trực tuyến; “Check” đánh giá phản hồi và hiệu quả ứng dụng; “Act” điều chỉnh, cập nhật nội dung. Nguồn lực tài chính thực hiện từ kinh phí ngân sách theo Quyết định số 587/QĐ-TTg, Học viện và nguồn hợp tác quốc tế, nguồn xã hội hóa huy động từ giảng viên, chuyên gia trong và ngoài Học viện…
Thứ tư, việc xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng theo nhóm vị trí việc làm sẽ giúp Học viện hình thành chuỗi phát triển nghề nghiệp liên tục, chuẩn hóa, chuyên nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế đội ngũ viên chức, thực hiện hiệu quả các mục tiêu của Quyết định số 587/QĐ-TTg và Chiến lược phát triển Học viện đến năm 2035.
Bốn là, chuẩn hóa nội dung, chương trình và quy trình bồi dưỡng theo vị trí việc làm
Công tác đào tạo, bồi dưỡng của Học viện có tính đặc thù so với các cơ sở giáo dục công lập khác, vì Học viện vừa thực hiện nhiệm vụ chính trị, tư tưởng, vừa giữ vai trò trung tâm quốc gia về lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và khoa học lãnh đạo, quản lý. Do đó, việc chuẩn hóa nội dung, chương trình và quy trình bồi dưỡng phải được thiết kế trên nền tảng khung năng lực đặc thù của viên chức Học viện, gắn liền với nhóm vị trí việc làm đã xác định. Công tác đào tạo, bồi dưỡng xây dựng khung năng lực theo đặc thù của Học viện về: Năng lực chính trị, tư tưởng; năng lực chuyên môn, nghề nghiệp; năng lực phát triển - hội nhập quốc tế.
Nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng được thiết kế theo hướng chuẩn hóa 4 nhóm kiến thức nền tảng: Lý luận chính trị, kỹ năng lãnh đạo, năng lực nghiên cứu - tổng kết thực tiễn, năng lực số; phân tầng và liên thông giữa các nhóm vị trí việc làm với nhau; áp dụng mô đul tích lũy tín chỉ, cập nhật hằng năm theo định hướng đổi mới và chuyển đổi số.
Quy trình bồi dưỡng tuân theo chu trình PDCA và tiêu chuẩn ISO 21001, bảo đảm chuẩn đầu ra, kiểm tra - đánh giá - phản hồi - cải tiến liên tục. Kết quả bồi dưỡng được cập nhật vào hồ sơ năng lực số, là căn cứ quy hoạch, bổ nhiệm, nâng hạng nghề nghiệp.
Công tác tổ chức triển khai và đánh giá hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng theo cơ chế kiểm định - cải tiến liên tục. Công tác tổ chức, triển khai và đánh giá hiệu quả bồi dưỡng của Học viện cần được thực hiện theo cơ chế kiểm định nội bộ - phản hồi đa chiều - cải tiến liên tục, bảo đảm tính thống nhất, minh bạch và hiệu quả trong toàn hệ thống các Học viện và các trường chính trị. Trọng tâm của cơ chế này là hình thành chu trình bảo đảm chất lượng nội bộ (Internal Quality Assurance Cycle - IQAC) theo mô hình PDCA mở rộng, tạo thành một hệ sinh thái quản lý chất lượng tự vận hành và tự điều chỉnh, như sau:
- Tổ chức triển khai: Học viện trung tâm là đầu mối xây dựng kế hoạch hướng dẫn, kiểm tra, tổng hợp; Học viện khu vực chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện, bảo đảm phù hợp thực tiễn, đặc thù đào tạo và đặc trưng đội ngũ của từng đơn vị. Mỗi khóa bồi dưỡng phải có hồ sơ kiểm định nội bộ gồm: kế hoạch tổ chức, chương trình học, danh sách học viên, phiếu phản hồi, báo cáo tổng kết…
- Tổ chức kiểm định, đánh giá hiệu quả: Công tác kiểm định được triển khai đồng bộ, thực hiện ở 3 cấp độ (chương trình, giảng viên, người học). Chương trình tập trung đánh giá mức độ đáp ứng chuẩn năng lực và nội dụng khung năng lực, bảo đảm phù hợp với đối tượng; giảng viên, tập trung đánh giá năng lực sư phạm, khả năng truyền thụ, kỹ năng xử lý tình huống, kết hợp lý luận và thực tiễn và khả năng ứng dụng công nghệ vào giảng dạy; người học, đánh giá mức độ hài lòng của học viên, sau khóa học có đáp ứng kiến thức, kỹ năng, ứng dụng kiến thức học vào công việc thực tế.
Từ năm 2022 đến nay, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới, Học viện cần tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được trên các mặt công tác, triển khai đồng bộ các giải pháp thể chế, tổ chức, nhân lực và công nghệ, hướng tới mục tiêu trở thành “Trường Đảng kiểu mẫu trong kỷ nguyên số” nhằm không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và giảng viên lý luận chính trị, góp phần trực tiếp vào xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức.
Ngày nhận bài:14-10-2025; Ngày thẩm định, đánh giá:21-10-2025; Ngày duyệt đăng:31-10-2025