Tóm tắt: Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Liên khu IV được thành lập gồm 6 tỉnh Bắc miền Trung từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên. Liên khu IV gồm 2 vùng, trong đó 3 tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên là địa bàn chiến sự ác liệt giữa ta và địch, 3 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh thuộc vùng tự do, nơi đông dân, nhiều của, đảm nhiệm chức năng hậu phương trực tiếp của “Bình-Trị-Thiên khói lửa”, và cũng là hậu phương lớn của chiến trường chính do Trung ương trực tiếp chỉ đạo. Liên khu IV còn được Trung ương giao nhiệm vụ tham gia giúp đỡ cách mạng Lào, trực tiếp là địa bàn Trung Lào. Trong Đông - Xuân 1953-1954 và Điện Biên Phủ, quân và dân Liên khu IV đã góp phần quan trọng vào chiến thắng vĩ đại của dân tộc.

Từ khoá: Liên khu IV; Điện Biên Phủ, Kháng chiến chống thực dân Pháp

Tóm tắt: Đồng chí Trần Phú (1904-1931), Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng- người đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ (27 tuổi), nhưng đồng chí đã có những đóng góp quan trọng cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, đặc biệt là đồng chí đã chủ trì soạn thảo Luận cương chánh trị của Đảng Cộng sản Đông Dương tháng 10-1930. Luận cương là văn kiện quan trọng của Đảng, xác định con đường phát triển của cách mạng Việt Nam, phù hợp với thực tiễn đất nước và “phù hợp với nguyện vọng tha thiết của đại đa số nhân dân ta là nông dân”1.

Từ khóa: Trần Phú, Tổng Bí thư đầu tiên; Luận cương chánh trị; tháng 10-1930

Tóm tắt: Trong giai đoạn cách mạng 1961-1965, dưới sự lãnh đạo của Đảng, báo chí cách mạng miền Bắc có bước phát triển mạnh mẽ. Trong số hàng trăm tờ báo phát hành rộng rãi ở miền Bắc, báo Nhân Dân1 và Tạp chí Học tập2 đã tiên phong trên lĩnh vực tư tưởng của Đảng, góp phần tuyên truyền, phổ biến đường lối, chủ trương của Đảng tới cán bộ, đảng viên và nhân dân; truyên truyền, cổ động nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội ở miền Bắc; tích cực đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng; giới thiệu kinh nghiệm quản lý và sản xuất của các nước trong hệ thống XHCN, tuyên truyền về thắng lợi của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới; xây dựng, củng cố quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Từ khóa: Báo Nhân Dân; Tạp chí Học tập; Tạp chí Cộng sản; công tác tư tưởng

Tóm tắt: Trong giai đoạn 1939-1945, cuộc đấu tranh của các chiến sĩ cách mạng trong các nhà tù, trại giam đế quốc diễn ra khốc liệt, tổn thất, hi sinh hơn bao giờ hết. Dưới sự lãnh đạo của các chi bộ đảng, báo chí cách mạng tiếp tục ra đời và duy trì hoạt động. Trong ngục tối, dù hoạt động hết sức bí mật, luôn bị kẻ thù ngăn cấm, hủy hoại, tiêu diệt, nhưng báo chí cách mạng luôn là vũ khí đấu tranh đầy hiệu quả của các chiến sĩ yêu nước và cách mạng bị tù đày; tuyên truyền đường lối của Đảng; cổ vũ tù nhân siết chặt đội ngũ, giữ vững niềm tin, ý chí, sức mạnh đấu tranh. Đội ngũ những người làm báo cách mạng được rèn luyện, trưởng thành, cống hiến cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng, bảo vệ Đảng. Báo chí cách mạng trong lao tù đế quốc tạo nên nét đặc sắc của dòng báo chí cách mạng Việt Nam thời kỳ đấu tranh giành độc lập dân tộc.

Từ khóa: Báo chí cách mạng; nhà tù, trại giam đế quốc; 1939-1945

Việt Nam và Lào là hai nước láng giềng gần gũi, cùng tựa lưng vào dãy Trường Sơn hùng vĩ, cùng uống chung dòng nước Mê Kông đỏ nặng phù sa, có nhiều điểm tương đồng về địa lý, chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, đặc biệt là thường có chung vận mệnh lịch sử. Từ rất sớm, nhân dân hai nước đã đoàn kết gắn bó bền chặt bên nhau chống thù chung, bảo vệ độc lập, chủ quyền dân tộc. Từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (1930), đặc biệt từ khi nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được thành lập, quan hệ Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam, tình đoàn kết liên minh chiến đấu đặc biệt giữa quân đội hai nước được nâng lên tầm cao mới.

Từ khoá: Liên minh chiến đấu đặc biệt Việt - Lào; kháng chiến chống Pháp; kháng chiến chống Mỹ, cứu nước

Trung ương Cục miền Nam (10-1961 – 9-1975) là một bộ phận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng trực tiếp chỉ đạo cách mạng miền Nam khi đất nước bị chia cắt. Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, căn cứ vào chủ trương của Trung ương và điều kiện cụ thể ở tiền phương, Trung ương Cục đã chủ động, sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ đạo cuộc kháng chiến ở miền Nam, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, giải phóng hoàn toàn miền Nam.

Từ khoá: Trung ương Cục miền Nam; tổng tiến công nổi dậy 1975

Tóm tắt: Chiến thắng Điện Biên Phủ (7-5-1954) là một kỳ tích rạng rỡ của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX. Quân và dân Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh với nỗ lực phi thường đã làm nên một chiến thắng cực kỳ to lớn: tiêu diệt 21 tiểu đoàn quân Pháp phòng ngự trong tập đoàn cứ điểm quân sự mạnh nhất Đông Dương - một “Verdun” ở Đông Nam Á; đập tan nỗ lực xâm lược cao nhất của thực dân Pháp và can thiệp Mỹ, đưa cuộc kháng chiến kéo dài suốt 9 năm của nhân dân ta đến thắng lợi vẻ vang. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: "Điện Biên Phủ như là một cái mốc chói lọi bằng vàng của lịch sử. Nó ghi rõ nơi chủ nghĩa thực dân lăn xuống dốc và tan rã, đồng thời phong trào giải phóng dân tộc khắp thế giới đang lên cao đến thắng lợi hoàn toàn"; "đó là thắng lợi vĩ đại của nhân dân ta mà cũng là thắng lợi chung của tất cả các dân tộc bị áp bức trên thế giới"1.

Từ khóa: Sức mạnh chính trị; tinh thần của quân và dân; Chiến dịch Điện Biên Phủ

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, (1954-1975), Đảng Lao động Việt Nam xác định phương châm chiến lược là đánh lâu dài, giành thắng lợi từng bước, tiến lên giành thắng lợi hoàn toàn. Tuy nhiên, tại một số thời điểm, căn cứ tình hình thực tế, Đảng đã đề ra chủ trương “giành thắng lợi quyết định”1. Đó là vào những thời điểm như cuối năm 1964, đầu năm 1965, Tết Mậu Thân năm 1968 và đầu năm 1972. Tuy không đạt mục tiêu cao nhất như kỳ vọng, song những thắng lợi từng bước đó đã tạo ra những bước ngoặt của cuộc kháng chiến.

Từ khoá: Chủ trương của Đảng; giành thắng lợi quyết định; kháng chiến chống Mỹ, cứu nước

Tóm tắt: Sau Hiệp định Giơnevơ, Mỹ gạt Pháp ra khỏi guồng máy cai trị và áp đặt chủ nghĩa thực dân mới tại miền Nam Việt Nam, Mỹ - Diệm thực hiện chiến lược “tố cộng, diệt cộng” để đàn áp phong trào yêu nước, trả thù những người kháng chiến cũ, tiêu diệt cơ sở cách mạng miền Nam. Liên khu V trở thành địa bàn trọng yếu, một vị trí tiền tiêu mà địch ra sức tăng cường lực lượng, lập tuyến phòng thủ xây dựng bàn đạp, chuẩn bị tiến công miền Bắc. Trước sự khủng bố khốc liệt của kẻ thù, phong trào cách mạng ở Liên khu V bị tổn thất lớn, cán bộ, đảng viên hy sinh nhiều, quần chúng bị kìm kẹp gắt gao, phong trào cách mạng bị đẩy lùi. Trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn, ác liệt đó, cán bộ, đảng viên và quần chúng vẫn kiên cường bám đất bám dân, xây dựng tổ chức đảng và cơ sở quần chúng, đấu tranh chống “tố cộng diệt cộng” bảo vệ tổ chức đảng.

Từ khoá: Đảng bộ Liên khu V; kháng chiến chống Mỹ, cứu nước