Tóm tắt: Cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản năm 2023 là một tác phẩm lớn, có giá trị chứa đựng trong đó các bài viết, bài phát biểu chỉ đạo, tổng kết thực tiễn về công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực ở Việt Nam của người đứng đầu Đảng và là Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đây là cuốn sách có giá trị cả về mặt lý luận và chứa đựng tính thực tiễn sâu sắc đối với công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh.

Từ khoá: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; công tác xây dựng Đảng; Công an nhân dân

1. Nội dung cốt lõi và những giá trị của cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” đối với công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân
Cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng gồm 612 trang, gần 100 hình ảnh minh họa, trả lời một cách đầy đủ và toàn diện về các câu hỏi: Tham nhũng, tiêu cực là gì? Vì sao chúng ta phải đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực? Phải làm gì và làm như thế nào để ngăn chặn và đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới? Với bố cục ba phần, cuốn sách đã tổng hợp, phân tích và làm rõ những chỉ đạo sâu sát, kịp thời, quyết liệt, kiên trì của đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, với những quan điểm căn cốt: “Chống tham nhũng không chỉ kêu gọi suông mà phải bằng luật pháp”; “Lò nóng lên rồi, củi tươi cũng phải cháy”; “Chống tham nhũng không thể bỏ dở giữa chừng”; “Ai nhụt chí thì dẹp sang một bên cho người khác làm”; “Không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai”; “Suy thoái tư tưởng chính trị là gốc của tham nhũng”, được biểu hiện cụ thể trong nội dung:
Phần thứ nhất: Một số vấn đề rút ra từ thực tiễn công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam
Ở phần này, cuốn sách tập trung phân tích, làm rõ nhận định: “Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là việc làm cần thiết, tất yếu, một xu thế không thể đảo ngược”; đánh giá, phản ánh và tổng quan lại một cách chi tiết, toàn diện và khoa học chặng đường 10 năm đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam từ khi thành lập Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đến nay; khẳng định những bước tiến quan trọng trong “cuộc chiến” chống “giặc nội xâm” dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt, ráo riết, quyết liệt của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự ủng hộ tuyệt đối của quần chúng nhân dân.
Xác định phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, tức là trị tận “gốc” của tham nhũng, vì thế, sau hơn 35 năm đổi mới, trong các nhiệm kỳ đại hội, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư cũng bàn và ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, kết luận để cụ thể hóa và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Ngoài ra, để làm rõ quan điểm chỉ đạo nhất quán của Tổng Bí thư đối với “xu thế” đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, cuốn sách đã đề cập đến 4 phát biểu kết luận của Tổng Bí thư tại các Hội nghị toàn quốc về công tác phòng, chống tham nhũng các năm 2014, 2018, 2020, 2022; và kết luận tại 36 phiên họp, cuộc họp của Ban Chỉ đạo và Thường trực Ban Chỉ đạo, cho thấy rất rõ những bước tiến, bước chuyển mình quan trọng của “cuộc chiến” chống “giặc nội xâm” qua từng giai đoạn cách mạng. Cuốn sách đã chứng minh: Nếu như năm 2014, công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý tham nhũng vẫn còn nhiều hạn chế so với yêu cầu và kỳ vọng của nhân dân1 thì đến năm 2022, tham nhũng đã từng bước được kiềm chế, ngăn chặn, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng đã được Trung ương lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, bài bản, ngày càng đi vào chiều sâu, có bước tiến mạnh, đạt nhiều kết quả cụ thể, rất quan trọng và toàn diện2. Tổng Bí thư đã khẳng định: “Chúng ta cần thống nhất quan điểm: Mục tiêu của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là nhằm làm trong sạch Đảng và bộ máy nhà nước, để phát triển đất nước… Đây không phải là cuộc đấu giữa các “phe cánh” hay “đấu đá nội bộ”, như có người không hiểu hoặc cố tình xuyên tạc với động cơ sai, dụng ý xấu”3. Mỗi phát biểu và kết luận chỉ đạo của Tổng Bí thư đã trở thành “mệnh lệnh” của người đứng đầu trong cuộc chiến đấu không khoan nhượng với “giặc nội xâm”. Số vụ việc, vụ án tham nhũng, nhất là các vụ án tham nhũng lớn, nghiêm trọng, phức tạp được phát hiện, xét xử công khai, đúng quy định của pháp luật, đúng người, đúng tội, không bỏ lọt tội phạm, không qua loa, đại khái, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, tạo sức răn đe, cảnh tỉnh và ngăn chặn kịp thời.
Cùng với đó, với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ và nói đúng sự thật, bên cạnh đánh giá những kết quả đạt được, trong phát biểu kết luận tại các Hội nghị toàn quốc, Tổng Bí thư đã đúc kết 8 bài học kinh nghiệm có giá trị cao để củng cố thêm bản lĩnh và niềm tin từ thực tiễn phong phú của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong thời gian qua, đó là: biến quyết tâm chính trị thành hành động thực tế; tiến hành kiên quyết, kiên trì, không nghỉ, không ngừng; chú trọng công tác cán bộ; tích cực phòng ngừa chủ động phát hiện, kịp thời xử lý; tăng cường kiểm soát quyền lực; phát huy vai trò nòng cốt và sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan có chức năng phòng, chống tham nhũng tiêu cực; gắn phòng, chống tham nhũng tiêu cực với xây dựng chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; các giải pháp phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phải phù hợp với đặc điểm tình hình của nước ta. Trên cơ sở đó, cuốn sách đã đưa ra một hệ thống gồm 5 nhiệm vụ, giải pháp thiết thực, đề ra yêu cầu giai đoạn sau phải có bước tiến mới, quyết liệt hơn, mạnh mẽ hơn và hiệu quả cao hơn giai đoạn trước. Điểm nổi bật ở phần này, trên cơ sở những bài phát biểu kết luận của Tổng Bí thư tại các phiên họp, cuộc họp, cuốn sách đã đúc kết và nhấn mạnh 5 nội dung quan trọng: (1) Ban Chỉ đạo và từng thành viên phải “đúng vai, thuộc bài”, nghĩa là phải thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm, quyền hạn, không làm thay, làm “trèo” sang việc của cơ quan khác; phải nắm vững, nắm chắc nguyên tắc, luật pháp, cơ chế, chính sách, quy chế, quy định... (2) Hoàn thiện thể chế để “không thể” tham nhũng, tiêu cực, nhất là thể chế về quản lý kinh tế - xã hội để phòng, chống tham nhũng. (3) Thi hành đồng bộ giữa kỷ luật đảng, kỷ luật hành chính và xử lý hình sự, trong đó cần tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực có nhiều dư luận tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức đảng, đảng viên có sai phạm. (4) Tập trung xử lý những khâu yếu, việc khó, đặc biệt là trong giám định, định giá tài sản phục vụ điều tra, truy tố, xét xử tội phạm về tham nhũng, trong thu hồi tài sản tham nhũng, sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng, khắc phục tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, “tham nhũng vặt”. (5) Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực4.
Phần thứ hai: Nhất quán phương châm: “Phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, từ sớm, từ xa, cả ngọn lẫn gốc”, gồm 22 bài viết, bài phát biểu được tuyển chọn từ hơn 500 bài viết, bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và về việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, trong đó có bài được viết từ năm 1973. Điều này cho thấy, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã dành sự quan tâm, tâm huyết và tinh thần trách nhiệm cao đối với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng ngay từ rất sớm. Xuyên suốt các bài viết trong phần này cho thấy sự trăn trở trong suy nghĩa, tư duy sắc bén, nhãn quan chính trị vượt thời đại của Tổng Bí thư về “Vấn đề căn cơ trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là phòng ngừa từ xa, từ sớm mà trọng tâm là xây dựng, chỉnh đốn Đảng và đặc biệt là phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, tức là trị tận gốc tham nhũng, tiêu cực”5. Tổng Bí thư luôn nhất quán quan điểm: “Một trong những bài học lớn của công cuộc đổi mới ở Việt Nam là phải giữ vững và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng, coi xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt”6.
Bằng những lập luận đầy tính thuyết phục, 14 bài viết trong tổng số 22 bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng từ khi đổi mới đến nay đã được đồng chí quán triệt sâu sắc trên cơ sở đề cập những yêu cầu nhiệm vụ cụ thể, gắn với thực tiễn phát triển đất nước trong mỗi giai đoạn cách mạng. Đồng thời, cuốn sách đã tuyển chọn 8 bài viết của Tổng Bí thư về rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, trong đó có 4 bài được viết từ những năm 70 thế kỷ XX (năm 1973: 1 bài; năm 1978: 2 bài; năm 1979: 1 bài). Đến thời điểm hiện tại, nhiều bài viết vẫn vẹn nguyên tính thời sự, mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Các bài viết này thể hiện tư duy sắc bén của đồng chí trong việc đề cập đến các nội dung về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, các “căn bệnh” mà đảng viên thường mắc phải, như “sợ trách nhiệm”, “thiếu ý thức bảo vệ của công”, “bòn vét của công”, “lợi dụng cương vị, quyền hạn”... và những chỉ dẫn, nhắc nhở cán bộ, đảng viên như “rèn luyện suốt đời, thường xuyên tự soi, tự sửa, tự răn mình”, trong đó, có bài về chủ đề này được đồng chí viết từ 50 năm trước, khi còn là biên tập viên trẻ tuổi của Tạp chí Cộng sản như bài “Bệnh sợ trách nhiệm” (1973); “Của công, của riêng” (1978); “Móc ngoặc” (1978), “Làm xiếc”, bút danh Trọng Nghĩa (1985)… Tất cả những bài viết trên đều thể hiện rất rõ cái “Tâm”, “Tầm” và “Tài” của người đảng viên cộng sản suốt đời “vì nước, vì dân”.
Phần thứ ba: Trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt. Tập hợp, chọn lọc 62 ý kiến đánh giá của các tầng lớp nhân dân, 10 ý kiến của đại biểu Quốc hội và 24 ý kiến của các chính khách, học giả, bạn bè quốc tế. Những ý kiến tâm huyết này thể hiện sự ghi nhận, ủng hộ, niềm tin sâu sắc của người dân thuộc mọi tầng lớp, ở mọi vùng miền, lãnh thổ đối với cuộc chiến chống “giặc nội xâm” được tiến hành thường xuyên, liên tục, kiên quyết, kiên trì, bền bỉ dưới sự lãnh đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Đây không chỉ là nhiệm vụ, trách nhiệm của các cơ quan chuyên trách mà đã trở thành mối quan tâm chung của toàn xã hội, của mọi tầng lớp hân dân và đông đảo cán bộ, đảng viên. Từ đó cho thấy tinh thần đoàn kết, thống nhất, “trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt” trong ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực của cả hệ thống chính trị trong thời gian qua. Đặc biệt, với quyết tâm đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phải “là một phong trào, một xu thế không thể đảo ngược”, công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta đã tạo được tiếng vang, ghi dấu ấn rõ nét, được bạn bè quốc tế ghi nhận, ủng hộ và đánh giá cao. Sự ủng hộ, đồng tình đó chính là sức mạnh to lớn trong cuộc chiến “không khoan nhượng”, không được phép “chùn chân”, “mỏi gối”, chỉ có tiến không có lùi, không thể đảo ngược, không thể “chững lại”, “tuyệt đối không được chủ quan, thỏa mãn, không được bằng lòng với những kết quả đã đạt được, mà phải kiên quyết, kiên trì đẩy mạnh, tiếp tục làm với một quyết tâm cao hơn, mạnh mẽ hơn và hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới” như đồng chí Tổng Bí thư đã nhiều lần nhắc nhở.
Cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với những nội dung căn bản nêu trên có ý nghĩa đặc biệt quan trọng không chỉ có giá trị về mặt lý luận mà còn là sự tổng kết bài học kinh nghiệm tâm huyết về mặt thực tiễn trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nói chung và công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân nói riêng. Có thể khái quát về những ý nghĩa, giá trị đó trên một số điểm nổi bật như sau:
Thứ nhất, cuốn sách là “cẩm nang” hữu ích giúp các cấp ủy Đảng, thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương, cán bộ, đảng viên, chiến sĩ Công an nhân dân nắm vững, quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Qua đó, giúp mỗi cán bộ, đảng viên và chiến sĩ Công an nhân dân nhận thức rõ hơn về bản chất, chủ trương, đường lối và quyết tâm đấu tranh chống “giặc nội xâm”, ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm tham nhũng, tiêu cực của Đảng, Nhà nước ta - một cuộc chiến không tiếng súng nhưng vô cùng quyết liệt, cam go.
Thứ hai, cuốn sách là công trình lôgic về mặt đề cương, khoa học về mặt nghiên cứu, chặt chẽ về lập luận, chuẩn tắc về chính trị và truyền cảm hứng qua ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu và đầy tâm huyết7; là sự đúc kết từ thực tiễn phong phú, chân thực với sự kế thừa, chắt lọc những giá trị khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; thể hiện sự chỉ đạo sâu sát, trách nhiệm, quyết liệt, toàn diện và tầm nhìn chiến lược của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần làm sáng rõ bước phát triển mới trong tổng kết thực tiễn, rút ra những vấn đề mang tính tư duy lý luận của Đảng về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Thứ ba, cuốn sách là sự kết tinh những giá trị cao quý về trí tuệ và nhân cách, sự trăn trở của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, rèn luyện, giáo dục cán bộ, đảng viên, chống sự suy thoái trong Đảng. Đồng thời, với tư duy lý luận sâu sắc, sự uyên thâm về tri thức với vốn thực tiễn phong phú song lại gần gũi, cuốn sách còn là cơ sở, nền tảng vững chắc để lực lượng Công an nhân dân đấu tranh, phản bác có hiệu quả với các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch, phản động trong với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Thứ tư, cuốn sách đã phân tích một cách thuyết phục thông qua tư duy của một nhà nghiên cứu lý luận cùng với kinh nghiệm thực tiễn phong phú suốt nhiều năm trực tiếp lãnh đạo Đảng; là sự lý giải rõ nhất, thuyết phục nhất tại sao Đảng luôn coi đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là một cuộc chiến không ngừng, không nghỉ, không có ngoại lệ, không có vùng cấm; là sự nhất quán giữa “nói và làm”, sự “kiên trì đấu tranh không ngừng nghỉ”, sự “thống nhất giữa những nung nấu nhiều năm và hành động quyết liệt” trong đấu tranh với tham nhũng, tiêu cực của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Từ đó, nêu lên những vấn đề gợi mở, định hướng và đưa ra nhiều giải pháp thiết thực, có giá trị quan trọng trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hiện nay, góp phần xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
 
2. Vận dụng vào thực tiễn công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thời gian qua, Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí Bộ Công an các đơn vị, địa phương đã bám sát chỉ đạo, tổ chúc triển khai đồng bộ các giải pháp phòng ngừa, phát hiện, xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong lực lượng Công an nhân dân; đồng thời, phát huy vai trò, trách nhiệm và tính tiên phong, gương mẫu của cấp ủy, lãnh đạo Công an các cấp theo phương châm “trên làm gương mẫu mực, dưới tích cực làm theo”, kiên quyết từ chủ trương đến việc tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; chủ động phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi tham nhũng, lãng phí trong các đơn vị thuộc quyền quản lý. Bộ Công an đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương siết chặt kỷ luật, kỷ cương và chấn chỉnh công tác quản lý cán bộ, nâng cao vai trò của cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, người đúng đầu đơn vị; tập trung thanh tra, kiểm tra vào một số lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực.
Trong năm 2022, toàn lực lượng Công an nhân dân đã tiến hành 403 cuộc thanh tra (153 cuộc thanh tra hành chính, 250 cuộc thanh tra chuyên ngành) và 109 cuộc kiểm tra đột xuất, thanh tra đặc biệt đối với 361 đơn vị trực tiếp làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát giao thông. Thanh tra Bộ Công an đã tham mưu lãnh đạo Bộ chỉ đạo, xác minh, giải quyết hơn 140 vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh liên quan Công an các đơn vị, địa phương; xác minh, kết luận hơn 50 đơn tố cáo cán bộ, chiến sĩ tham nhũng; tiếp nhận, xử lý kịp thời hơn 50 tin phản ánh về hiện tượng tiêu cực, tham nhũng của cán bộ, chiến sĩ Công an qua đường dây nóng của Bộ Công an và Công an các đơn vị, địa phương; xử lý kỷ luật đối với gần 130 cán bộ, chiến sĩ sai phạm. Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương đã tham mưu Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương tổ chức thực hiện 33 kế hoạch kiểm tra, giám sát theo chương trình công tác năm 2022 tại Đảng bộ Công an các đơn vị, địa phương; 11 kế hoạch kiểm tra, giám sát chuyên đề và 3 cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với một số tổ chức đảng và đảng viên; 17 kế hoạch phát sinh theo yêu cầu phối hợp; 11 kế hoạch nắm tình hình. Trong năm, Ủy ban kiểm tra các cấp trong lực lượng Công an nhân dân đã thực hiện kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với hơn 70 tổ chức đảng và hơn 200 đảng viên; kiểm tra việc xem xét, thi hành kỷ luật đảng đối với hơn 400 tổ chức đảng; kiểm tra tài chính đảng về thu chi, quản lý, sử dụng đảng phí đối với hơn 1.500 tổ chức đảng cấp dưới; giám sát chuyên đề đối với hơn 1.600 tổ chức đảng và hơn 1.900 đảng viên. Qua kiểm tra đã phát hiện, xử lý kỷ luật nghiêm đối với những đảng viên có dấu hiệu vi phạm liên quan đến tham nhũng, tiêu cực8.
Thực hiện có hiệu quả công tác tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy định hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Bộ Công an; trong năm 2022, Công an các cấp đã tiếp nhận 2.786 phản ánh, kiến nghị của tổ chức, cá nhân đối với các quy định hành chính và hành vi hành chính của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân; hoàn thành xử lý 1.327 phản ánh, kiến nghị9. Các kết quả xử lý đều được công khai trên hệ thống tiếp nhận, trả lời phản ánh, kiến nghị của người dân do Văn phòng Chính phủ quản lý. Cùng với đó, đã niêm yết công khai các thủ tục hành chính thuộc phạm vi thẩm quyền tiếp nhận, giải quyết đảm bảo chính xác, đầy đủ; áp dụng nhiều biện pháp nhằm nâng cao hiệu qủa công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm hành vi tham nhũng của cán bộ, chiến sĩ.
Đối với công tác tổ chức cán bộ, Công an các đơn vị, địa phương đã thực hiện nghiêm các quy định của Đảng, Nhà nước và của ngành Công an về công tác tổ chức cán bộ, đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch, khắc phục những yếu kém, bất cập trong công tác quản lý cán bộ; tập trung đánh giá việc thực hiện Kế hoạch số 155-KH/ĐUCA ngày 24-10-2019 của Đảng ủy Công an Trung ương về việc thực hiện Quy định số 205-QĐ/TW, ngày 23-9-2019 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ, chống chạy chức, chạy quyền trong Công an nhân dân; thực hiện chuyển đổi vị trí công tác đối với 5.200 lượt cán bộ, chiến sĩ ở 797 đơn vị. Đặc biệt, trong năm 2022, có nhiều tập thể và cán nhân cán bộ, chiến sĩ Công an lập thành tích xuất sắc và đặc biệt xuất sắc được Đảng, Nhà nước và Bộ Công an khen thưởng, có 175 lượt cán bộ, chiến sĩ Công an liêm khiết không nhận hối lộ10... 
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong Công an nhân dân còn một số tồn tại, hạn chế nhất định: công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về phòng, chống tham nhũng có mặt còn hạn chế; một số ít cán bộ, đảng viên, chiến sĩ thiếu tu dưỡng, rèn luyện, còn có dư luận phản ánh liên quan đến biểu hiện vi phạm, tiêu cực; việc thực hiện một số giải pháp phòng ngừa tham nhũng còn mang tính hình thức, thiếu đồng bộ, kiểm tra, đánh giá chưa thường xuyên; việc kiểm tra, phát hiện hành vi tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ còn hạn chế; việc tự kiểm tra, giám sát phát hiện tham nhũng, giải quyết tố cáo trong nội bộ chưa thường xuyên, chưa được quan tâm đúng mức, còn biểu hiện né tránh, ngại va chạm...
Từ thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đồng thời, qua việc nghiên cứu nội dung, vận dụng những giá trị cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thời gian tới, để xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, các cấp ủy đảng, thủ trưởng Công an các cấp cần tập trung thực hiện có hiệu quả một số giải pháp trọng tâm sau đây:
Một là, phát huy vai trò, trách nhiệm nêu gương của các cấp ủy đảng, nhất là Bí thư cấp ủy, thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Tại Hội nghị tổng kết 10 năm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (ngày 30-6-2022), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh:  “Phải biến quyết tâm chính trị thành hành động thực tế của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân, trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, các ngành, các cấp trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”11. Do vậy, các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cần phải nhận thức thật đầy đủ, sâu sắc về vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đối với vận mệnh của Đảng, của chế độ, phải biến những quan điểm, tư tưởng chỉ đạo thành hành động thực tiễn và phải có lộ trình, mục tiêu, cách làm cụ thể. Cấp ủy đảng, người đứng đầu phải là người trực tiếp chịu trách nhiệm về những yếu kém, sai phạm về tham nhũng, tiêu cực trong tổ chức, cơ quan, đơn vị, địa phương mình; “phải tiến hành kiên quyết, kiên trì, liên tục, “không ngừng”, “không nghỉ” ở tất cả các cấp, các ngành, các lĩnh vực; thực hiện đồng bộ các biện pháp chính trị, tư tưởng, tổ chức, hành chính, kinh tế, hình sự; với những bước đi vững chắc, tích cực, chủ động và có trọng tâm, trọng điểm”12 trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Người được giao chức vụ, quyền hạn phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, thường xuyên tự soi, tự sửa; đồng thời phải tăng cường giám sát, kiểm soát có hiệu quả việc thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, gắn kết chặt chẽ giữa công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; gắn phòng, chống tham nhũng, lãng phí với xây dựng, chỉnh đốn Đảng, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; có biện pháp, hình thức phù hợp, hiệu quả để kiểm tra, giám sát, chấn chỉnh kịp thời những cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ.
Hai là, đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, tham nhũng, tiêu cực trong thi hành nhiệm vụ. Tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, Nhà nước, Bộ Công an về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong Công an nhân dân. Chú trọng đổi mới hình thức, cách thức tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thông tấn báo chí trung ương và địa phương làm tốt công tác tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; tập trung đăng tải, phát sóng các tin, bài, phóng sự về công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; kết quả điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp, được dư luận đặc biệt quan tâm. Kịp thời biểu dương, khen thưởng gương người tốt, việc tốt, gương cán bộ, chiến sĩ công an liêm khiết không nhận hối lộ, đấu tranh kiên quyết với những biểu hiện tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.
Ba là, thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng, chống tham nhũng trong nội bộ với phương châm “quyết liệt, không ngừng, không nghỉ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ” trọng tâm là nâng cao vai trò tính tiên phong, gương mẫu của cấp ủy, thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương trong việc chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng; xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng, tiêu cực trong đơn vị do mình quản lý, phụ trách… Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến cán bộ, chiến sĩ Công an; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong việc thực hiện quy trình, chế độ công tác của cán bộ, chiến sĩ; kịp thời phát hiện, xác minh làm rõ, xử lý nghiêm tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình thực thi công vụ của cán bộ, chiến sĩ.
Bốn là, tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy Công an nhân dân đảm bảo tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả; thực hiện bố trí, sắp xếp, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ theo bốn cấp Công an gắn với quản lý, sử dụng hiệu quả biên chế trong Công an nhân dân, tăng cường biên chế cho Công an cấp cơ sở và lực lượng trực tiếp chiến đấu; tập trung xây dựng, ban hành các văn bản về công tác tổ chức cán bộ mang tính cơ bản, chặt chẽ, đúng quy định, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác tổ chức cán bộ, phục vụ hiệu quả yêu cầu phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực trong Công an nhân dân. Phải đánh giá, lựa chọn, bố trí đúng  cán bộ, bảo đảm “chọn đúng người, giao đúng việc”; chống tệ bè phái, cục bộ, cá nhân chủ nghĩa, hình thành “nhóm lợi ích” trong việc bổ nhiệm, bố trí cán bộ. Cần nhận thức rõ, tham nhũng là “khuyết tật bẩm sinh của quyền lực”; cốt lõi của cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực là phải kiểm soát cho được quyền lực. Do đó, phải phân công, phân cấp gắn với giao quyền, ràng buộc trách nhiệm, nhất là kiểm soát quyền lực đối với những cán bộ giữ các vị trí quan trọng, đối với các lĩnh vực chuyên môn sâu, hoạt động có tính chất khép kín, dễ tham nhũng, tiêu cực. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực và xử lý nghiêm những sai phạm trong công tác cán bộ, nhất là việc “chạy chức, chạy quyền”, bảo đảm quyền lực được vận hành công khai, minh bạch, đúng đắn. Bên cạnh đó, cần làm tốt công tác quản lý cán bộ, bảo vệ chính trị nội bộ; thực hiện nghiêm túc các quy định về công tác cán bộ, đảm bảo khách quan, dân chủ, công khai theo đúng quy trình. Quán triệt, thực hiện nghiêm quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp, kỷ luật, kỷ cương, tác phong, lề lối làm việc của đảng viên, cán bộ, chiến sĩ trong thực thi công vụ và trong quan hệ xã hội; thực hiện nghiêm túc việc kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong Công an nhân dân.
Năm là, quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các văn bản quy định về chế độ, định mức, tiêu chuẩn, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, bảo đảm đúng nội dung, định mức, phù hợp với quy định của pháp luật và sát với thực tiễn. Quản lý tập trung, thống nhất và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực tài chính, hậu cần; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, lãnh đạo Công an các cấp đối với công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Rà soát các nguồn kinh phí và nội dung chi tiêu để điều chỉnh, cân đối các khoản chi tiêu hợp lý đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ. Gắn công tác thực hành tiết kiệm chống lãng phí với công tác phòng, chống tham nhũng, công tác cải cách hành chính; coi trọng công tác tự kiểm tra trong nội bộ các đơn vị ở tất cả các khâu, lĩnh vực công tác.
Sáu là, tăng cường công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch về công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta và của lực lượng Công an nhân dân. Thời gian tới, Công an các đơn vị, địa phương cần nhận diện, chỉ rõ luận điệu, âm mưu, thủ đoạn, phương thức và có giải pháp phòng ngừa, đấu tranh tích cực, hiệu quả với phương châm “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, “lấy thông tin tích cực đẩy lùi thông tin tiêu cực”, “mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”. Gắn việc nghiên cứu cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Thường xuyên tổ chức các cuộc thi, hội thảo, tọa đàm khoa học để làm sáng tỏ những vấn đề lý luận, thực tiễn của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta và những vấn đề mới phát sinh trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của lực lượng Công an nhân dân...
Bảy là, tăng cường kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên, chiến sĩ chấp hành quy định nêu gương, quy định về những điều đảng viên không được làm; tổ chức đảng, người đứng đầu, cán bộ chủ chốt Công an các đơn vị, địa phương để xảy ra tham nhũng, tiêu cực; những nơi có nhiều vụ việc khiếu kiện phức tạp, kéo dài, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và xã hội. Kiểm tra, xử lý nghiêm, kịp thời các tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên có dấu hiệu vi phạm trong các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo. Phối hợp tổ chức kiểm tra chuyên đề công tác giám định, định giá tài sản trong tố tụng hình sự. Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, xử lý nghiêm các sai phạm, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong công tác giám định, định giá và thu hồi tài sản tham nhũng.
 


Ngày nhận bài 5/7/2023; ngày thẩm định 8/7/2023; ngày duyệt đăng 17/7/2023
1, 2, 3, 4, 5, 6, 11. Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb CTQGST, H, 2023, tr. 55, 116, 14, 143-201, 207, 9, 36
7. https://noichinh.vn/tin-tuc-su-kien/tin-trung-uong/202302/le-ra-mat-cuon-sach-cua-dong-chi-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-dien-ra-ngay-02022023-312121/
8, 9, 10. Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí Bộ Công an: Thông báo kết quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của lực lượng Công an nhân dân năm 2022, H, 2023
12. https://noichinh.vn/tin-tuc-su-kien/tin-trung-uong/202012/cong-tac-dau-tranh-phong-chong-tham-nhung-dat-nhieu-ket-qua-toan-dien-thuc-su-da-tro-thanh-phong-trao-xu-the-308913/, truy cập ngày 28-2-2023.